For å ha rett til å bruke omsorgsdagar må du ha omsorga for barnet. Det tyder som hovudregel at foreldre og fosterforeldre som bur med barnet kan ha rett til å bruke omsorgsdagar. Dersom du ikkje bur saman med den andre forelderen, men de har ein avtale om delt fast bustad, bur barnet fast hos dykk begge.

I nokre tilfelle kan også samværsforeldre og steforeldre bruke omsorgsdagar, dersom dei har fått omsorgsdagar frå ein forelder som er åleine om omsorga. 

For å ha rett til omsorgspengar, må du ha fråvær frå jobb slik at du mistar arbeidsinntekt. 

Det er fleire forhold som må vere oppfylt:

• Du har ei årsinntekt som er minst 65 080 kroner (halvparten av folketrygda sitt grunnbeløp).
• Arbeidstida eller inntekta di er redusert med minst 20%
• Du er under 70 år

I tillegg må fråværet skuldast at du må vere heime fordi barnet eller barnepassar er sjuk. Her kan du lese meir detaljert om kva situasjonar som gjer at du kan bruke omsorgsdagar. 

For å ha rett til omsorgspengar, må du ha jobba minst fire veker før du er heime på grunn av sjukt barn eller barnepassar. 

Unntak når du ikkje har jobba fire veker

Periodar med desse ytingane kan likestillast med jobb:

• Sjukepengar
• Dagpengar
• Foreldre- og svangerskapspengar
• Pleie-, opplærings- og omsorgspengar

Vi kan også gjere unntak dersom du har vore i uløna permisjon i inntil 12 månadar direkte etter foreldrepengeperioden, og har avtalt med arbeidsgjevar når du skal tilbake til jobb.

Du må likevel ha tapt arbeidsinntekt, og kan difor tidlegast bruke omsorgsdagar når du skulle ha vore tilbake i jobb.

Viss du ikkje har jobba 4 veker før du må bruke første omsorgsdag, er ikkje arbeidsgjevar forplikta til å utbetale deg løn. Du kan då søkje om utbetaling frå Nav.

Bur du i Noreg er du vanlegvis medlem av folketrygda.

Når foreldra bur saman, har de rett til likt tal omsorgsdagar. 

Kvar av dykk har rett til:

• 10 omsorgsdagar viss de har 1-2 barn
• 15 omsorgsdagar viss de har tre eller fleire barn 

De treng ikkje søkje Nav om å få desse dagane.

Om å dele omsorgsdagar

Foreldre som bur saman, kan ikkje overføre omsorgsdagar til kvarandre.

Unntaket er dersom den eine forelderen ikkje kan passe barnet, slik at du blir rekna som åleine om omsorga. Les meir om når dette er aktuelt under Når kan du søkje om ekstra dagar.

Når du har fått nytt barn med ny partnar, og i tillegg bur med eigne barn frå tidlegare forhold, har du rett til omsorgsdagar ut frå kor mange av dine barn som bur med deg. Dette gjeld både viss barna frå tidlegare forhold bur fast hos deg, eller har avtale om delt fast bustad. 

Du har då rett til:

• 10 omsorgsdagar viss du har 1-2 barn
• 15 omsorgsdagar viss du har tre eller fleire barn. 

I denne situasjonen har ikkje nødvendigvis den nye partnaren din like mange omsorgsdagar. De reknar ut kor mange omsorgsdagar kvar av dykk har rett til, ut frå kor mange eigne barn de bur med. 

Døme: 

Viss du har to barn frå tidlegare forhold som bur hos deg, og får eit barn med ny partnar, har du rett til 15 omsorgsdagar for 3 barn. Viss den nye partnaren ikkje har barn frå tidlegare forhold, har han eller ho eitt barn som gjev rett til 10 omsorgsdagar. 

Om ekstra omsorgsdagar

Åleineomsorg

Viss du har barn frå tidlegare forhold som bur med deg, og som ikkje har avtale om delt fast bustad, kan du framleis bli rekna som åleine om omsorga for desse barna. Du kan då søkje om dobbelt tal dagar ut frå kor mange barn som gir rett til omsorgspengar, og som du har åleineomsorg for. 

Døme:

Viss du har to barn frå tidlegare forhold som bur hos deg, og får eit barn med ny partnar, har du rett til 15 omsorgsdagar for 3 barn. Du kan i tillegg søkje om ekstra omsorgsdagar for dei to barna frå tidlegare forhold, som gjev deg ti ekstra omsorgsdagar. 

Barn med langvarig/kronisk sjukdom eller funksjonshemming

Viss du har vedtak om ekstra omsorgsdagar for eit barn i alderen 12-18 år, på grunn av langvarig sjukdom eller funksjonshemming, skal dette barnet også reknast med for å finne riktig tal omsorgsdagar. Viss dette gjeld eit barn frå tidlegare forhold, kan desse dagane doblast dersom du har fått ekstra omsorgsdagar fordi du er åleine om omsorga for dette barnet. 

Døme: 

Viss du har tre barn på 8, 11 og 14 år, har du som hovudregel to barn som gjev rett til 10 omsorgsdagar. 

Viss du har fått ekstra omsorgsdagar for barnet på 14 år, har du tre barn som gjev rett til 15 omsorgsdagar. Fordi dette barnet er frå tidlegare forhold, og du er åleine om omsorga, får du 20 ekstra dagar. 

Hugs at du må søkje om å få ekstra omsorgsdagar ved åleineomsorg eller sjukdom. Viss du har fleire barn som du har åleineomsorg for, eller fleire barn med langvarig sjukdom, må du sende ein søknad per barn. 

Om å dele omsorgsdagar

Foreldre som bur saman, kan vanlegvis ikkje dele omsorgsdagane som dei får automatisk for eigne barn. 

Viss du har fått ekstra omsorgsdagar fordi du er åleine om omsorga for barn frå tidlegare forhold, kan du dele av desse omsorgsdagane både med forelderen som ikkje bur med barnet og med din nye samboar/ektefelle.

Du kan dele opptil ti omsorgsdagar med ny samboar/ektefelle. Desse dagane vil komme i tillegg til dei dagane han eller hun eventuelt har automatisk rett til for eigne barn. 

Viss du skal dele med den andre forelderen som ikkje bur med barnet, avgjer du sjølv kor mange av dei ekstra omsorgsdagane du vil dele. Du har rett til å behalde alle dagane, eller trekkje dei tilbake, viss de ikkje kjem til semje om fordeling av omsorgsdagar.

Det er også mogleg å søkje om å overta alle omsorgsdagane til den andre forelderen, viss denne forelderen ikkje kan passe barnet. Du finner meir informasjon om når dette er aktuelt under "Når kan du søkje om ekstra dagar".

Når foreldra ikkje bur saman, men har avtale om delt fast bustad, er barnet busett hos begge. Foreldra har då rett til likt antal omsorgsdagar, slik som foreldre som bor saman. 

Kvar av de har rett til:

• 10 omsorgsdagar viss de har 1-2 barn
• 15 omsorgsdagar viss de har tre eller fleire barn 

De treng ikkje å søkje Nav om å få rett til desse dagane.

Om å dele omsorgsdagar

Foreldre som har avtale om delt fast bustad for barnet, kan ikkje overføre omsorgsdagar til kvarandre.

Unntaket er viss den eine forelderen ikkje kan passe barnet, slik at du reknast som åleine om omsorga. Les meir om når dette er aktuelt under Når kan du søkje om ekstra dagar.

Når barnet bur fast saman med berre ein av foreldra, vil forelderen som barnet bur med vere åleine om omsorga for barnet. 

Bustadsforelderen har då rett til alle omsorgsdagane, og har difor dobbelt antal omsorgsdagar:

• 20 omsorgsdagar for 1-2 barn
• 30 omsorgsdagar for tre eller fleire barn 

Du må søkje om ekstra omsorgsdagar når du er åleine om omsorga. 

Om deling av dagar

Viss du har fått ekstra omsorgsdagar fordi du er åleine om omsorga for barn, har du høve til å dele dagane dine med den andre forelderen og med din noverande samboar/ektefelle.

Sjølv om du får vedtak om ekstra omsorgsdagar frå Nav på grunn av åleineomsorg, skal du ikkje melde frå til oss når du deler av dei omsorgsdagane. De må sjølv gje beskjed til eigne arbeidsgjevarar, som då får oversikt over kor mange omsorgsdagar kvar av de kan bruke.

Dele med den andre forelderen

Du kan dele omsorgsdagar med den andre forelderen når du har åleineomsorg for barn, og du og den andre forelderen ikkje har avtale om delt bustad.

Forelderen som bur med barnet avgjer kor mange omsorgsdagar han eller ho vil dele, uavhengig av samværsavtala. Den som er åleine om omsorga har rett til å behalde alle dagane, viss de ikkje kjem til semje.

Dele med noverande ektefelle eller samboar

Du kan dele opptil 10 omsorgsdagar med ein sambuar du har budd med i minst 12 månadar, eller med noverande ektefelle. Dette gjeld når de ikkje har felles barn, eller når samboar/ektefelle ikkje allereie har omsorgsdagar for eigne barn.

Når du er åleine med omsorga for barn kan du ha rett til dobbelt antal omsorgsdagar. Desse ekstra omsorgsdagane må du søkje om.

Når det gjeld omsorgsdagar er du åleine om omsorga når barnet bur fast hos deg, og du ikkje bur med den andre forelderen. Det kan til dømes vere på grunn av samlivsbrot, at du er blitt enke/enkemann, eller at du er åleine med eit donorbarn.

At barnet bur fast hos deg vil sei at

• barnet bur hos deg, og
• du og den andre forelderen har ikkje avtale om delt fast bustad.

Viss du får nytt barn med ny samboar/ektefelle, beheld du retten til ekstra omsorgsdagar for særkullsbarnet som ein framleis er åleine om omsorga for. 

Vil du dele dagar med ein annan omsorgsperson?

Viss du har ekstra omsorgsdagar fordi du er åleine om omsorg, kan du:

• dele dagar med den andre forelderen. Du vel sjølv kor mange dagar du vil dele, uavhengig av samværsavtala.
• dele dagar med den nye sambuaren din. Du kan dele inntil 10 omsorgsdagar med sambuaren eller ny ektefelle. 

Du treng ikkje å informere Nav om at du delar omsorgsdagane, men arbeidsgjevar må få informasjon.

Om søknaden

Du må sende søknad for å få ekstra omsorgsdagar når du er åleine om omsorga. Viss du er aleine med fleire barn, må du sende ein søknad for kvar av barna. 

Viss du er arbeidstakar, må du informere arbeidsgjevaren din viss du får vedtak om ekstra omsorgsdagar. 

Du må gje beskjed til oss viss

• de seinare inngår avtale om delt fast bustad
• du flyttar saman med den andre forelderen
• barnet flytter frå deg

Viss du har eit barn med kronisk/langvarig sjukdom eller funksjonshemning, kan dette gjere at du har markert høgare risiko for å måtte vere borte frå jobb. I denne situasjonen kan du søkje om å få 10 ekstra omsorgsdagar, eller 20 ekstra omsorgsdagar viss du er åleine om omsorga.

Har du fleire barn med kronisk/langvarig sjukdom eller funksjonshemming, kan du få 10 ekstra dagar for kvar av barna. Du må sende éin søknad for kvar av barna.

Når du har fått ekstra dagar i denne situasjonen beheld du både dei ordinære og dei ekstra omsorgsdagane ut det kalenderåret barnet fyller 18 år.

Om søknaden

Du kan søkje digitalt om ekstra omsorgsdagar viss du har barn med langvarig/kronisk sjukdom eller funksjonshemming som gjer at du har markert høgare risiko for fråvær. 

Det er viktig at du sender inn legeerklæring som skildrar barnet sin sjukdom eller funksjonshemming, og korleis denne gjev markert høgare risiko for fråvær. Viss sjukdomen er langvarig, må legen også sei noko om forventa varigheit på sjukdomen.

Nyttig å vite: 

• Viss begge foreldre bur med barnet, anten saman eller ved delt fast bustad, må de sende ein søknad kvar for å få ekstra omsorgsdagar. 
• Du treng ikkje å søkje om disse dagane fleire gongar for same barn. Viss du har fått innvilga ekstra omsorgsdagar på grunn av kronisk/langvarig sjukdom eller funksjonshemming, varar vedtaket fram til barnet fyller 18 år. 

Du kan søkje om ekstra omsorgsdagar viss den andre forelderen ikkje kan ha tilsyn med barn i ein periode på minst 6 månadar. 

I tillegg til at situasjonen må vare i minst 6 månadar, må det vere utanfor forelderen sin kontroll at han eller ho ikkje kan ha tilsyn med barnet. Det kan til dømes vere fordi forelderen: 

• er fysisk eller psykisk sjuk
• er innlagd i helseinstitusjon
• har ei funksjonshemming
• er i fengsel
• utøver verneplikt 

I desse tilfella kan du søkje om å bli rekna som åleine om omsorga, sjølv om de bur saman eller har avtale om delt fast bustad. 

Viss situasjonen er innafor dykkar kontroll, vil du ikkje bli regnet som åleine om omsorga. Det kan vere når forelderen:

• arbeidar ein anna stad
• studerer eller går på skule ein anna stad
• er militærpersonell utstasjonert i utlandet

Viss du har jobba minst fire veke hos arbeidsgjevaren din, skal arbeidsgjevaren utbetale løn så lenge du har rett til omsorgspengar.

Arbeidsgjevar må sjølv dekkje dei første ti dagane. Viss du har rett til meir enn ti omsorgsdagar, søkjer arbeidsgjevar om refusjon frå Nav frå 11. dag. Difor er det viktig at du informerer arbeidsgjevar om kor mange dagar du har rett til. 

I nokre tilfelle kan Nav utbetale omsorgspengar frå fyrste dag. Det er aktuelt når:

• du ikkje har jobba fire veke hos arbeidsgjevar, men har rett etter unntaksreglane. Dette kan vere fordi du har skifta arbeidsgjevar, eller at du kjem tilbake etter sjukmelding eller foreldrepermisjon.
• du ikkje har barn som du automatisk har rett til omsorgsdagar for ut frå alder, men har fått ekstra omsorgsdagar for eit eldre barn på grunn av langvarig sjukdom eller funksjonshemming. 

Du kan då søkje om utbetaling frå Nav, eller arbeidsgjevar kan søkje refusjon frå fyrste dag viss dei har utbetalt løn. 

Er du og arbeidsgjevar ueinige eller uviss?

Nokre gongar kan det oppstå usemje eller uvisse om du har rett til omsorgspengar, slik at arbeidsgjevar ikkje vil utbetale løn som vanleg. Då kan du søkje om utbetaling av omsorgspengar frå Nav, slik at vi kan vurdere om du har rett til omsorgspengar. Det er viktig at du då legg ved ei skriftleg forklaring frå arbeidsgjevar på kvifor dei ikkje utbetalar omsorgspengane, og at arbeidsgjevar sender ei inntektsmelding til Nav. 

Når du er frilansar eller sjølvstendig næringsdrivande, skal du som hovudregel sjølv dekkje dei fyrste ti omsorgsdagane. 

Viss du har rett til meir enn ti omsorgsdagar, kan du søkje om utbetaling frå Nav. Det kan vere fordi du har meir enn to barn som gjev rett til omsorgspengar, eller fordi du har fått ekstra omsorgsdagar. Du kan då søkje om refusjon frå 11. fråværsdag. 

Viss du ikkje har barn som du automatisk har rett til omsorgsdagar for ut frå alder, men har fått ekstra omsorgsdagar for eldre barn på grunn av kronisk/langvarig sjukdom eller funksjonshemming, kan du søkje om utbetaling frå 1. fråværsdag.

Viss barnet treng naudsynt tilsyn og pleie på grunn av sjukdom, kan du bruke omsorgsdagar viss du må vere heime frå jobb. 

Det kan til dømes vere viss barnet har omgangssjuke eller influensa, og difor må vere heime frå skule eller barnehage. 

Viss barnet ditt treng oppfølging på grunn av sjukdom, kan du bruke omsorgsdag sjølv om barnet ikkje er sjukt og pleietrengande den aktuelle dagen. 

Dette kan til dømes vere at barnet skal til legen, eller at de har oppfølgingsmøter med lege, fysioterapeut, BUP, PPT eller ansvarsgruppe. 

Viss den som vanlegvis har den daglege omsorga for barnet er sjuk, kan du bruke omsorgsdag for å ta vare på barnet. 

Dette kan til dømes vere viss ein forelder i foreldrepermisjon blir sjuk, viss dagmamma er sjuk og viss barnehagen må stenge på grunn av sjukdom hos dei tilsette.

Du kan bruke omsorgsdag viss den som vanlegvis har den daglege omsorga må følgje eit anna barn til utgreiing eller innlegging. 

Dette kan til dømes vere at ein forelder har omsorga for eit barn i foreldrepermisjon, men må følgje eit anna barn til utgreiing. Då kan du bruke omsorgsdag for å passe det barnet som vanlegvis er heime. 

Du kan fint bruke omsorgspengar når du opphelde deg i andre EØS-land, så lenge vilkåra er oppfylt. Det som då er av betyding er kor mange omsorgsdagar du kan bruke etter ordinære reglar, og at du har omsorg for barnet dei aktuelle dagane. 

Viss du skal reise utanfor EØS-området er det tidsavgrensing for kor lenge du kan motta omsorgsdagar. Reglane seier at du kan få omsorgspengar opptil 8 veke i løpet av ein periode på 12 månader, men dei fleste vil då fyrst bli avgrensa av kor mange dagar dei har rett til ut frå ordinære regler. 

Du må likevel melde frå til Nav viss du har søkt om utbetaling frå Nav og skal utanfor EØS i perioden. 

Vi treng å vite:

• Om du er saman med barnet i tida du reiser
• Kva land de skal reise til
• I kva periode de skal vere i utlandet
• Om du skal avvikle ferie

Du melder frå ved å skrive ei beskjed til oss, eller ved å ringe 55 55 33 33.

Skriv til oss